یکی از شاخه‌های مهم کوچینگ، کوچینگ شخصی یا کوچینگ فردی است. در این مقاله از بیوتی بیزینس کوچینگ، برای شما خواهیم گفت که بهره گرفتن از یک کوچ فردی برای شما چه مزایایی دارد و چگونه انجام می‌گردد.
کوچینگ شخصی یا کوچینگ فردی (Personal Coaching) چیست؟
کوچینگ فردی یکی از زیرشاخه‌های کوچینگ محسوب می‌شود. برای دانستن مفهوم آن ابتدا لازم است که با مفهوم کلی کوچینگ آشنا شوید. کوچینگ به معنای فرآیندی است که کمک می‌کند از نقطه‌ی موجود، به نقطه مطلوب برسید. کوچینگ انواع مختلفی دارد. از جمله بیزینس کوچینگ، لایف کوچینگ، کوچینگ سازمانی و… . از بین همه زیرشاخه‌های آن، کوچینگ فردی یکی از مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌گردد. در کوچینگ فردی، رابطه تنها بین دو نفر برقرار می‌گردد: کوچ و کوچی (کسی‌که خدمات کوچینگ را دریافت می‌کند). کوچ شخصی، ابتدا در گفتگو با کوچی، به درک درستی از او، علایق و خواسته‌ها و اهداف او می‌رسد و سپس در دست‌یابی به اهداف او، وی را کمک و هدایت می‌کند.
ضمنا لازم است در ابتدای مقاله، این نکته را ذکر کنیم که کوچینگ شخصی، کوچینگ فردی، کوچینگ توسعه فردی، کوچینگ رشد فردی و کوچینگ تحول شخصی، همه مفاهیمی مشابه و با معنایی یکسان یا بسیار نزدیک به هم هستند.
کوچ شخصی یا کوچ فردی کیست؟
کوچ شخصی، فردی است آشنا به اصول کوچینگ. (برای آن که با کلیت کوچینگ آشنا شوید مقاله مربوط به آن را بخوانید: کوچینگ چیست) کوچ فردی لزوما دارای تجربه یا موفقیت‌هایی در زمینه کاری کوچی خود نیست و لزوما با چالش‌هایی مشابه وی در زندگی و کسب و کار مواجه نشده است. بلکه دارای این توانایی است که با موشکافی افکار درون کوچی، حقایق را جلوی چشمان وی بیاورد تا خود کوچی بتواند بهترین استراتژی را برای هر مسئله‌ای استخراج کند. کوچ همانند آینه است؛ راهکاری از خودش به شما ارائه نمی‌دهد بلکه کاری می‌کند تا خودتان، به بهترین راهکار خودتان برسید.
هم‌چنین کوچ فردی با مشاور یا روان‌درمان‌گر شما متفاوت است و کاری متفاوت نیز ارائه می‌دهد. کوچ همانند یک مشاور، به شما راهکار ارائه نمی‌دهد. او همانند یک روان‌درمان‌گر گذشته شما را وارسی نمی‌کند.
کوچینگ توسعه فردی (Personal development coaching)
شما در هر بیزینس یا فعالیتی که حضور داشته باشید اگر به دنبال موفقیت و رشد باشید، کوچینگ به کار شما خواهد آمد. داشتن یک همراه، به وضوح کار شما را در دست‌یابی به اهداف‌تان راحت خواهد کرد. و این کمک کوچ، در چند جنبه از جمله تشویق، حمایت، همراهی و راهنمایی برای شما مفید خواهد بود. زندگی هر یک از ما نیز، شبیه به کار یک فوتبالیست، یک رقابت تنگاتنگ و جدی است که نیاز به مربی دارد. کوچ این کار را برای ما انجام می‌دهد با این تفاوت که روش کار یک کوچ، با روش کار کوچ ورزشی متفاوت است.
اصول پرسونال کوچینگ
شما برای پیشرفت می‌توانید از مشاوره هر فردی استفاده کنید اما هر کسی نمی‌تواند نقش کوچ را برای شما ایفا کند. حتی اگر فرد مورد مشورت دارای تخصصص کامل در زمینه کاری شما نیز باشد برخی از ویژگی‌های کمک کننده وجود دارند که آن‌ها را در یک کوچ خواهید یافت. برخی از این موارد را در زیر بخوانید:
1.کوچ تصمیم گیرنده نیست
تصمیم گیرنده نهایی، خود کوچی است و کوچ همانند یک منتور، به دیکته کردن راه حل به مخاطب خود نمی‌پردازد. بلکه با سوالاتی قدرت‌مند، خود وی را به سمت کشف کاری که لازم است انجام دهد هدایت می‌کند. دیکته کردن راه حل، با اصول کوچینگ در تعارض اساسی است.
2. کوچ تشویق کننده است
کوچ برای رسیدن شما به موفقیت در مراحل مختلف کاری، به شما روحیه می‌دهد و پس از رسیدن به هر تارگت و هدفی نیز شما را تشویق می‌کند. داشتن انگیزه و روحیه در تمامی مراحل، تاثیری واضح و به‌سزا در رشد شما خواهد داشت. وقتی شما به تنهایی مسیر را طی می‌کنید بسیار ممکن است بر اثر خستگی یا چالش‌ها و مشکلات، روحیه خود را از دست دهید یا کم انگیزه و کم میل شوید، اما کوچ از این اتفاق جلوگیری می‌کند و با روش‌های مختلف، شما را تازه نگه می‌دارد.
3. کوچ شفاف است
کوچ بر روی همه مسائل شفاف است و کمک می‌کند که شما نیز در مسائل خود، شفاف باشید و خود را در دام توجیهات و پیچیدگی‌ها نیاندازید. بسیاری از اوقات، همین که با شفافیت با مسائل خود روبرو شوید و اصل ماجرا را بپذیرید، راهکار خود به خود نمایان خواهد شد.
4. کوچ، تسهیل کننده است
مهم نیست که هدف شما چقدر بزرگ باشد؛ هر چه‌قدر هم هدف شما بزرگ باشد می‌توان برای کار کردن، آن را به اجزایی بسیار کوچک تقسیم کرد که در کوچینگ، به آن‌ها اقدامک گفته می‌شود. در واقع، کوچ، کمک می‌کند تا کارها را به کوچک‌ترین اجزای خود تقسیم کنید تا چالش و مشکلی در انجام هر یک از آن‌ها نداشته باشید و یا چالش‌های ممکن را به سهولت بتوانید رفع کنید. این مهم است که هر مرحله از برنامه شما تا جای ممکن سهل و ساده گردد.
5. مهم، بر خود کوچی متمرکز است
در فرآیند کوچینگ شخصی، اولویت اول این است که کوچی (فرد کوچ شونده) از لحاظ شخصیتی و عملکردی، آمادگی‌های لازم برای رسیدن به موفقیت مدنظر را کسب کند. کوچ به این نکته تمرکز نمی‌کند که ریز کارهایتان را به چه صورتی انجام دهید؛ بلکه به شما می‌آموزد که برای رسیدن به موفقیت، چه ویژگی‌هایی را در خود پرورش دهید و به چه چیزهایی بیشتر تمرکز کنید. وقتی کاری بزرگ خواهید کرد که خودتان نیز فردی بزرگ باشید.
6. کوچ وابسته کننده نیست
این درست است که بسیاری از موفق‌ترین افراد دنیا، هم‌چنان از کوچ بهره می‌برند؛ اما این به این معنا نیست که شما به استفاده از کوچ وابسته خواهید شد. یکی از مهم‌ترین وظایف یک کوچ این است که شما را برای اتخاذ بهترین تصمیمات و اقدام به بهترین صورت ممکن آماده کند تا جایی‌که بتوانید خیلی بهتر از قبل، بر بسیاری از چالش‌ها غلبه کنید. این‌که افراد موفق همیشه از کوچ بهره می‌برند به این دلیل است که مسیر موفقیت پایان یافتنی نیست و یک همراه، همیشه کار را ساده‌تر خواهد کرد.
اهمیت کوچینگ توسعه فردی
افراد موفق و کارآفرینان بزرگ دنیا هر چه موفق‌تر می‌شوند استفاده از یک کوچ را برای خود ضروری‌تر می‌بینند. چرا که می‌دانند طی کردن مسیر با یک همراه، بسیار ساده‌تر و مطمئن‌تر طی مسیر به تنهایی است. کوچ با نگاهی به شما از بیرون (و یا به‌عبارت بهتر، از بالا) شما را از بودن در مسیر مطمئن نگه می‌دارد و در کشف تمامی توانایی‌های شما، به شما کمک خواهد کرد.
مزیت کوچینگ توسعه فردی
از بین همه زیرشاخه‌های کوچینگ، برخی مزیت‌ها هست که در کوچینگ شخصی نمود بارزتری دارند. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
1.شخصی سازی شدن کوچینگ
در رابطه کوچینگ شخصی، همه چیز بر مبنای شخصیت کوچی تعریف شده و پیش می‌رود. نقاط قوت و ضعف و توانایی‌های وی در نظر گرفته شده و بر مبنای همین‌ها، به ترسیم ادامه مسیر پرداخته می‌شود. در واقع، روال کار کوچینگ کاملا اختصاصی است.
2. آگاهی نسبت به زندگی فردی کوچی
در این نوع از رابطه، کوچ عموما با زندگی شخصی کوچی آشنا می‌شود و در این زمینه نیز به او کمک و هم‌فکری می‌کند. این مورد باعث می‌شود تا هم‌فکری کوچ در زمینه‌های کاری کوچی نیز، شخصی سازی شده‌تر و متناسب با حتی زندگی شخصی کوچی بشود.
3. صرف انرژی و هزینه در مسیر درست
شما در جلسات کوچینگ فردی، مدام این را بررسی خواهید کرد که آیا در مسیر هستین یا نه، و این‌که روی چه کارهایی باید تمرکز بیشتری داشته باشید. مشخص است که یک گام در مسیر، بهتر از هزار گام در خارج از مسیر خواهد بود و ضمن مدیریت انرژی مصرفی شما، این انرژی را معطوف به مسیر هدف شما خواهد کرد. همیشه کار زیاد، تضمین موفقیت نیست؛ بلکه تلاش در مسیر صحیح است که شما را به موفقیت خواهد رساند.
4. مدیریت عادت‌ها
گاهی چنان در یک عادت غرق شده‌ایم و سال‌ها آن را تکرار کرده‌ایم که اصلا توجهی به ارزیابی آن نداریم. حتی ممکن است کاری بیهوده یا حتی مضر را در عادات خود داشته باشیم و یا عاداتی داریم که مثبت هستند اما به نحوی غیربهینه انجام می‌شوند. (مثلا بنا به عادت، از مسیر سخت‌تر یا طولانی‌تر یا بی‌کیفیت‌تر به انجام آن اقدام می‌کنیم.) کوچ می‌تواند نسب به این موارد به شما آگاهی دهد تا به اصلاح این عادت‌ها دست بزنید.
5. متمرکز ماندن در مسیر
کوچ سعی می‌کند تا تمرکز شما را بر روی مسیر نگه دارد تا به‌جای درگیر نتیجه نهایی و آرزوها شدن، به کاری که الان لازم است انجام دهید متمرکز بمانید. این باعث بهبود عملکرد شما در هر مرحله از کارتان خواهد شد. هم‌چنین کوچ مدام شما را در این مسیر نگه می‌دارد که به‌جای غرق شدن در گذشته، به مسیر فعلی خود تمرکز کنید.
6. هم‌فکری در دوراهی‌ها و انتخاب‌ها
در مراحل مختلف کارتان ممکن است دوراهی‌های فراوانی در مسیر شما ظاهر گردد. انتخاب صحیح در این دوراهی‌ها، می‌تواند در رسیدن به هدف، تاثیری چند برابر بیشتر از سخت کار کردن داشته باشد. گاه یک انتخاب صحیح، شما را چند ماه یا چند سال جلو می‌اندازد. کوچ در این دوراهی‌ها همراه شما است تا به دور از هیجانات دست داده، تصمیمی صحیح و معقول بگیرید.
7. مدیریت احساسات
کوچ به شما کمک می‌کند تا بر احساسات خود غلبه کند و آ‌ها را در جایی که نامناسب است در کارها و تصمیمات خود دخالت ندهید.
8. تنظیم انتظارات
گاهی توقعاتی که از خود دارید بیش از حد بلندپروازانه و غیر واقع بینانه است. کوچ شما را با این واقعیت رو‌به رو می‌کند که اهداف‌تان را مرحله به مرحله تنظیم کنید. گاهی نیز به طور عکس ممکن است اهداف و انتظارات‌تان کوچک باشد و توانایی‌ها و امکانات شما، بیشتر از آن را پاسخ‌گو باشد اما به دلیل ترس، ناآگاهی یا دلایل دیگر، هدفی کوچک‌تر را برگزیده‌اید. کوچ کمک می‌کند تا از این پیله خارج شده و اهداف بزرگ‌تری را برگزینید.
جلسات کوچینگ فردی
جلسات کوچینگ فردی مشابهت بسیار زیادی با جلسات انواع دیگر کوچینگ دارد. در این جلسات، مراحل زیر انجام می‌گردد:
1.آشنایی
اولین گام برای آن‌که کوچ بتواند به کمک کوچی خود برسد آشنایی با وی است. در اولین جلسات، طی یک گفتگوی مفصل و همه جانبه، کوچ با ابعاد مختلف کوچی آشنا می‌شود و نسبت به انگیزه‌ها و اهداف و خواسته‌های او آگاه می‌شود و سعی می‌کند از خلال حرف‌های وی، ناگفته‌های او را نیز بشنود و به نقاط ضعف و قوت شخصیتی و عملکردی وی پی ببرد. واضح است که هر چه این آشنایی عمیق‌تر باشد پروسه کوچینگ نیز به نتایج بهتری دست خواهد یافت. گرچه این کسب آشنایی، پایان پذیر نیست و تا آخرین جلسه کوچینگ نیز ادامه پیدا می‌کند؛ اما نیاز است که کلیاتی از شخصیت کوچی، در ابتدای جلسات شناخته شود که این امر، با تلاش هر دو طرف، رخ می‌دهد. هر چه کوچی صادق‌تر باشد این شناخت نیز سریع‌تر و کامل‌تر رخ می‌دهد.
2. کشف اهداف
هدف نهایی یک جلسه کوچینگ شخصی، کمک به کوچی در رسیدن به اهداف وی است. پس لازم است که در ابتدای مسیر، این هدف برای هر دو طرف شفاف و روشن گردد. این مرحله، در سه حالت ممکن است رخ دهد:
- یک. گاه ممکن است این هدف برای کوچی روشن و شفاف باشد و صرفا نیاز به انتقال آن به کوچ باشد.
- دو. گاهی ممکن است کوچی برای خود هدفی در نظر گرفته باشد اما هدف وی مناسب نباشد. به‌دلایلی مثل واقع بینانه نبودن، خارج بودن از حد توانایی کوچی، بی فایده بودن رسیدن به آن هدف و… . در این مواقع، کوچ موظف است تا کوچی را به این مسئله آگاه کند و او را هدایت کند تا هدفی بهتر برای خود برگزیند.
- سه. گاهی نیز کوچی اصولا هدفی واضح و روشن برای خود ندارد و مایل است تا با کمک کوچ، هدف خود را کشف کند.
در هر یک از این حالات، مرحله کشف اهداف، مرحله‌ای بسیار اساسی و مهم خواهد بود.
3. در مسیر
فاصله بین کشف اهداف و رسیدن به اهداف، با عمل طی خواهد شد. این مرحله چند جز دارد:
تعیین اقدامک‌ها، انجام اقدامک‌ها، رفع چالش‌ها، بررسی و ارزیابی
4. نتیجه گیری و تکرار چرخه
پس از انجام اقدامک های تعیین شده دور اول، این اقدامک‌ها و نتایج آن بررسی و آنالیز شده و بر طبق نتایج به‌دست آمده، مجددا تمامی بخش‌های مرحله سوم، یعنی تعیین اقدامک‌های جدید، انجام اقدامک‌ها، رفع چالش‌ها، بررسی و ارزیابی انجام می‌گردد و این چرخه مرتبا بهبود یافته و تکرار می‌گردد.
جمع‌بندی
استفاده از کوچ، در اواخر قرن گذشته و برای بیزینس‌ها آغاز شد و گسترش پیدا کرد. اما هم اکنون و به‌خصوص در کشورهای توسعه یافته استفاده از کوچ فردی، با توجه به مزایای درخشان آن، گسترش فراوانی پیدا کرده است. اگر به دنبال رشدی سریع‌تر و بیشتر هستید حتما کوچینگ شخصی را تجربه کنید. ما در تیم تولید محتوای بیوتی بیزینس کوچینگ در این مقاله، هر آن‌چه که برای شما درباره کوچینگ فردی نیاز به دانستن بود بیان کردیم. به رشد خود اهمیت دهید و مسیر پیشرفت خود را با هر وسیله‌ای که می‌توانید هموار کنید.
